برچسب: تولید

دکتر علی عمرانی در بخش دوم گفت‌وگوی خود با ایسنا به اهمیت و نقش شبکه‌سازی در سایه جایزه مصطفی(ص) اشاره کرد و با بیان اینکه در حوزه‌های مختلف علمی به ویژه در حوزه‌های فناوری‌های پیشرفته کشور که دارای برنامه بوده، به بلوغ رسیدیم، گفت: کارهای نهادهای اهدا کننده جوایز از جنس الگوسازی، فرهنگ و باور است؛ چرا که باید فرزندان ما به این باور برسند که افرادی چون «ابن‌رزاز جزری» جزو مفاخر کشور است و این موضوعی نیست که به کسی دیکته شود و نیاز به باور دارد.

عمرانی با بیان اینکه در میان کشورهای آسیایی افرادی همانند پروفسور جکی یینگ (بنیانگذار و مؤسس مؤسسهه مهندسی زیستی و نانو فناوری (IBN) سنگاپور و عضو هیات علمی مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT)) حضور دارند که در تحول آفرینی در معادلات علمی دنیا اثرگذار است، در حالی که وی یک مسلمان است. این فرد مسلمان بخشی از آرمان‌های خود را کنار گذاشته و همچنان فرد تحول آفرین در حوزه علم و فناوری است؛ این یک اقدام فرهنگی است.

وی با تأکید بر اینکه شبکه‌سازی یک اقدام بلند مدت است، یادآور شد: برای شبکه سازی باید به این باور برسیم که با سایر دانشمندان همکاری کنیم و باید به این باور برسیم که شبکه‌سازی میان دانشمندان از امور فرهنگی است که نیاز به صبر و حوصله دارد و کارهایی که نهادهای اعطاکننده جوایز انجام می‌دهند، در راستای الگوسازی و از جنس فرهنگ و باور است.

عمرانی در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود این شبکه‌سازی در این جایزه، اکثر دانشمندان کشورهای مسلمان در سایر کشورها که زیر ساخت‌های مناسب‌تری دارند، با فرهنگ دیگران در حال توسعه فناوری هستند، گفت: ما نمونه‌هایی داریم که دانشمندان در کشورهای خود علیرغم پیشنهاداتی که داشتند، ماندند و بر توسعه علمی متمرکز شدند و در این زمینه نمونه‌های زیادی داریم. از جمله آن می‌توان به دکتر عبدالاحد از فناوران کشور اشاره کرد. در یک بازه زمانی یکی از شرکت‌های آلمانی درخواست خرید فناوری تولیدی وی و فروش آن با برند خودش را داشت که ایشان امتناع کرد. نمونه دیگر پروفسور بهاروند است که علیرغم آنکه فرصت داشت، ولی در کشور ماند و یکی از کسانی است که در راه‌اندازی پژوهشگاه رویان در کشور نقش مؤثر و بارزی داشته است.

مدیر اجرایی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) با بیان این‌که دکتر بهاروند در حال حاضر در حوزه درمان پارکینسون در دنیا حرفی برای گفتن دارد، ادامه داد: نمونه دیگر «پروفسور چودری» (استاد شیمی آلی و شیمی فرآورده‌های طبیعی است و از سال ۲۰۰۲ مدیریت مرکز بین‌المللی علوم شیمیایی و زیستی (ICCBS) را بر عهده دارد که عالی‌ترین پژوهشگاه علوم شیمیایی و زیستی در کشورهای در حال توسعه لقب گرفته است. ایشان در کشور پاکستان در حوزه‌های علم و فناوری و شبکه‌سازی اثرگذار بوده است و نمونه دیگر پروفسور «محمد صائغ» ( استاد پزشکی و ایمنی‌شناسی، دانشگاه آمریکایی بیروت) از لبنان است. نکته مهم در این زمینه این است که آیا ما باور داریم که می‌توانیم یا خیر؟

دستاوردهای قابل تامل جایزه مصطفی(ص)

مدیر اجرایی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) با بیان اینکه وجود زیر ساخت، بخش دیگری از فعالیت نهادهای اعطاکننده جایزه است که منجر به تشکیل شبکه‌سازی می‌شود، اظهار کرد: بنیاد علم مصطفی(ص) یک زیر ساخت نرم است که به جامعه در معرفی کردن افرادی که ماندند و در توسعه علم اثرگذار بودند، کمک می‌کند. یکی از این افراد «دکتر بهاروند» است که هم زیر ساخت ایجاد کرد و هم افتخار آفرید و نمونه دیگر دکتر عبدالاحد است که اتصال بین علوم پزشکی و مهندسی را ایجاد کرد.

عمرانی با بیان اینکه دکتر چودری می‌توانست در هر کشوری به غیر از پاکستان باشد، افزود: وی مدیر مرکز International Center for Chemical and Biological Sciences (ICCBS) یک مرکز تحقیقاتی است و زیر ساختی در دانشگاه کراچی است و زمانی که متخصصان حوزه‌های پزشکی و زیستی از آن بازدید می‌کردند، باور نمی‌کردند چنین مرکزی را در دانشگاه کراچی راه‌اندازی کرده و نام یونسکو روی آن مهر بوده است.

عمرانی، اجرای برنامه شبکه‌سازی را در قالب برنامه استپ عنوان کرد و افزود: در حوزه فناوری یکی از شرکت‌های ایرانی موفق به انعقاد قرارداد ۵ ساله برای صادرات یکی از تجهیزات پزشکی لبه دانش به هندوستان شد. بسیار سخت است که به کشورهایی مانند هند و یا ترکیه که دسترسی به کشورهایی مانند آمریکا دارند، قبولاند که از محصول ایرانی استفاده کنند. ما در جهان اسلام در مسیری قرار داریم که می‌خواهیم باور را ایجاد کنیم و اگر نوبل در مدت ۱۰۰ سال توانسته است شبکه‌سازی کند، ما باید برنامه ۵۰۰ ساله داشته باشیم.

برنامه فرصت تحقیقاتی

مدیر اجرایی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) اجرای برنامه فرصت‌های تحقیقاتی این بنیاد را در راستای شبکه‌سازی دانست که اجرای آن از یک سال قبل آغاز شده است و گفت: ما در این برنامه به سازمان‌های بین‌المللی مستقر در کشورهای اسلامی اعلام کردیم از فعالیت دانشجویان و اساتید جوان در بین کشورهای اسلامی حمایت کنند. بعد از یکی از ملاقات‌هایی که  در بستر نشست استپ صورت گرفت، دانشگاه صنعتی شریف اعلام کرد که از یکی از کشورهای جهان اسلام ایمیل‌هایی را برای دعوت به همکاری مشترک دریافت کرده‌اند.

وی افزود: این حرکت نخبگانی موجب برقراری اتصال میان مراکز فناورانه خواهد شد و نمونه این اتصال این است که یکی از شرکت‌های در حوزه تحقیق و توسعه با پروفسور سلائق همکاری کند. این همکاری در قالب برنامه استپ رخ داد. البته این همکاری به سرعت نبوده، بلکه بعد از ۱۰ سال فعالیت این روندها را شاهدیم و توسعه آن نیاز به برنامه‌ریزی دارد.

عمرانی با تاکید بر اینکه پول‌های کلان در کشورهای اسلامی نیست، ولی سرمایه سیدمانی‌هایی وجود دارد که می‌تواند جرقه‌های پروژه‌های مشترک برای حل‌ مسائل کشورهای اسلامی باشد، گفت: در سال گذشته برخی از صندوق‌های کشورهای همسایه اعلام کردند که سرمایه‌گذاری کوچکی برای ایجاد همکاری مشترک صورت گیرد و در روز برگزاری مراسم اعطای جایزه مصطفی(ص) به همت معاونت علمی، ۷ گرنت ۱۰ هزار دلاری تعریف شد.

وی در این باره توضیح داد: در صورتی که کشورهای اسلامی در حوزه‌های اولویت‌دار جایزه مصطفی(ص) طرحی را اجرایی کنند و مساله‌ای را حل کنند، طرف ایرانی برای پژوهشگر خودش ۱۰ هزار دلار و طرف مقابل هم همین میزان را سرمایه‌گذاری کند و این حرکت جرقه‌ای می‌شود برای توسعه همکاری. این برنامه آغاز شده و فراخوان‌های آن نیز منتشر شده است

جایزه مصطفی(ص) خیز برای حل مساله

مدیر اجرایی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) رویکرد جایزه مصطفی(ص) را حل مساله دانست و شاخص‌ترین فرد در این حوزه را  اوگور شاهین عنوان کرد که با تولید واکسن MRN توانست مشکلی را در حوزه کرونا حل کند و خبر امیدبخش را به جهان داد.

وی با بیان اینکه در حوزه پارکینسون هم همین اتفاق افتاده است، گفت: درست است که بیماری پارکینسون یک مساله همه‌گیر نیست، ولی افرادی که به آن مبتلا هستند، سختی‌های زیادی دارند و مبتلایان دنبال هر راه حلی هستند تا بیماری خود را درمان کنند.

وی با تاکید بر اینکه ضروری است که مسائل کشور در اولویت‌های تحقیقاتی ما قرار گیرند، یادآور شد: خیلی از تحقیقاتی که هم اکنون اجرا می‌شوند، اصلا مساله ما نیستند و در اولویت‌های آخر قرار دارند. ما مشاهده کردیم که در کشور مقاله‌ای در زمینه یک آلیاژ یک فلز صورت گرفته و بررسی کردیم و دیدیم که این حوزه، یک مساله در کانادا است که آنها مطرح کردند و در ایران روی آن تحقیقات را انجام دادند که اصلا ربطی به مسائل کشور ما ندارد. شبکه‌سازی ما در این راستا است.

انتهای پیام

حشرات گرده افشان هر بار که بر روی گلی می‌نشینند در ماموریت هستند و هدف آن‌ها از این ماموریت پیدا کردن شهد شیرین برای خوردن و پیدا کردن دانه‌های گرده مغذی است. اما مسئله این است که حشرات از کجا می‌دانند گرده را از کجا پیدا کنند؟

به صورت تئوری می‌توان گفت که یک گل تکه‌هایی از غبار خوش عطر و طعم را پخش می‌کند و به گرده‌افشان‌ها علامت می‌دهد که فوراً به کجا بروند. اما واقعیت کاملا متفاوت است. زیست‌شناسی که تکامل رنگ گل را مطالعه می‌کند می‌گوید به نفع گیاه نیست که یک سیگنال صادقانه منتشر کند.

برای گیاهان، گرده ابزاری برای تولید مثل است. آن‌ها با ایجاد این پودر گامت‌ها یا همان سلول‌های تولید مثلی را به گل دیگری انتقال می‌دهند تا دانه‌ای ایجاد شود. آن‌ها اغلب برای این کار به گرده افشان نیاز دارند، اما برای تولید گرده نیز نیاز به انرژی و مواد مغذی دارند؛ بنابراین اگر حشرات همه گرده را بخورند یا گرده افشان‌ها زودتر به سراغ آن بروند، تمام انرژی که گیاه سرمایه گذاری کرده است از بین می‌رود.

بنابراین، بیشتر گیاهان، گرده‌ها را پنهان می‌کنند و ماموریت حشره را دشوارتر می‌کند. با این حال گیاه هم نمی‌تواند سیگنال اشتباه زیادی بفرستد چراکه حشرات متوجه این فریب می‌شوند و دیگر به سمت آن گیاه نمی‌روند؛ بنابراین آن‌ها به جای ارتباط مستقیم، اغلب از سیگنال‌های ظریف برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کنند تا حشرات تصمیم بگیرید که کدام گل‌ها را هدف قرار دهند.

نشانه دیداری، شکل اصلی ارتباط گیاه و گرده افشان

گل‌ها رنگارنگ هستند و حشرات تمایل ذاتی به اشیاء رنگارنگ دارند. برخی از گل‌ها به اصطلاح راهنما‌های شهد دارند. این راهنما‌ها الگو‌هایی هستند که فقط در طیف فرابنفش قابل مشاهده هستند و مسیری را به سمت شهد و یا گرده‌ای که حشره می‌تواند دنبالش بگردد، روشن می‌کند. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که راهنما‌های شهد و همچنین رنگ خود گل‌ها می‌توانند با کاهش ذخایر گرده و شهد تغییر رنگ دهند. برای مثال گیاهی که از زرد به قرمز تغییر رنگ می‌دهد به نوعی از این سیگنال دهی استفاده می‌کند.

بو میزان گرده را نشان می‌دهد!

گل‌ها انواع ترکیبات شیمیایی را در هوا آزاد می‌کنند و حشرات می‌توانند این علائم بویایی را دریافت کنند. برخی از گیاهان می‌توانند مقدار ترکیباتی را که آزاد می‌کنند به عنوان یک سیگنال اضافی تنظیم کنند. به عنوان مثال، گل‌های زغال اخته پس از گرده‌افشانی به‌گونه‌ای تکامل یافته‌اند که مقدار کمتری از ترکیبات را منتشر می‌کنند.

حتی گل‌ها میدان الکتریکی دارند!

حشرات گرده افشان می‌توانند سیگنال‌های ظریف دیگر را نیز تشخیص دهند. یک مثال جالب برای آن میدان الکتریکی است. گل‌ها میدان الکتریکی ضعیفی دارند و این میدان تحت تأثیر شکل گل قرار می‌گیرد که حتی می‌تواند پس از بازدید حشره از آن مختل شود. تحقیقات نشان داده است که زنبور‌ها و برخی حشرات دیگر می‌توانند این اختلال را با استفاده از مو‌های خود به نحوه‌ی تخصصی تشخیص دهند.

اما در نهایت نحوه تصمیم گیری حشرات در مورد گرده‌یابی بین گونه‌ها بسیار متفاوت است. گل‌ها همچنین می‌توانند روابط بسیار تخصصی با گرده افشان‌های خاص ایجاد کنند، بنابراین بر نحوه انتخاب حشرات نیز تأثیر می‌گذارند. برخی از گل‌ها، مانند قاصدک‌ها، گرده‌های خود را در معرض دید قرار می‌دهند و مجموعه کاملی از گرده‌افشان‌ها را به خود جذب می‌کنند.

اما گل‌های گوجه‌فرنگی که برای گرده افشانی مخصوصاً به زنبور‌ها متکی هستند، گرده‌های خود را در ساختار‌های خاصی پنهان می‌کنند تا این حشره خاص را جذب کنند. علاوه بر این، حشرات مختلف جذب رنگ‌های خاصی می‌شوند. به عنوان مثال، مگس‌ها تمایل به زرد دارند به سمت زرد جذب می‌شوند، در حالی که زنبور‌ها آبی را ترجیح می‌دهند.

سیدمحمدمهدی هادوی امروز، ۲۴ بهمن ماه در سومین جلسه از “سلسله نشست‌های ترویجی قانون جهش تولید دانش‌بنیان” که با همکاری سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری در شهرک صنعتی توس مشهد برگزار شد، اظهار کرد: نفوذ دانش و فناوری‌های روز نه تنها در شرکت‌های دانش‌بنیان بلکه در شرکت‌های غیر دانش بنیان هم از مهمترین اهداف ماست. 

وی ادامه داد: اگر یک واحد صنعتی، دانش و فناوری‌های روز را در تولیداتش و یا در فرآیندهای تولید خود به اجرا دربیاورد در واقع همان هدفی را محقق کرده که ما در ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان ماشین‌سازی به طور جد آن را دنبال می‌کنیم چراکه این موضوع ارزش افزوده بالایی را در پی خواهد داشت.

به گفته وی، فلسفه اقتصاد دانش بنیان که به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اضافه شد صرفا این است که بتوانیم اقتصادمان را دانش‌بنیان کنیم نه اینکه الزاما شرکت‌های دانش‌بنیان را توسعه دهیم.

دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان ماشین‌سازی و تجهیزات پیشرفته صنعتی معاونت علمی، فناوری و اقتصاددانش بنیان ریاست جمهوری با اشاره به اینکه صنعت ماشین‌سازی نه می‌تواند محصول نهایی یک کارخانه و نه جزو مواد اولیه آن  باشد، عنوان کرد: صنعت ماشین‌سازی یک بخش صنعت‌ساز است، اگر بتوانیم آن را توسعه دهیم و دانش‌بنیان کنیم امید داریم تا در تامین مواد اولیه و محصول نهایی نیز شاهد تاثیرات ملموس آن باشیم. 

هادوی اظهار کرد: دانش‌بنیان کردن صنعت ماشین‌سازی و تجهیزات صنعتی هم در ارتقای کیفیت تولیدات موثر است و هم باعث افزایش بهره‌وری و ارزش افزوده در کشور خواهد شد. 

وی با تاکید بر اینکه اگر کسی بخواهد ماشین آلاتی را برای انجام تحقیقات و یا مهندسی معکوس وارد کشور کند، می‌تواند بدون ثبت سفارش این کار را انجام دهد، به تدوین و ابلاغ سند توسعه صنعت ماشین سازی و تجهیزات صنعتی اشاره و تصریح کرد: مبنای کار در ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان ماشین‌سازی و تجهیزات پیشرفته صنعتی معاونت علمی، فناوری و اقتصاددانش بنیان ریاست جمهوری همین سند است که در آن ارتقای سطح فناوری، بحث کیفیت و زمان تحویل در بازارهای داخلی و خارجی مدنظر ماست.

انتهای پیام